ความสำคัญของวิตามินดีกับสุขภาพจิตของเรา

ภาวะซึมเศร้ามีความเกี่ยวข้องกับการขาดวิตามินดีหรือไม่?

วิตามินดี เป็นที่รู้จักกันในนาม ‘วิตามินแสงแดด’ แต่เชื่อไหมว่านี่กลับเป็นวิตามินที่หลายคนมองข้ามไป เพราะปัจจุบันมีประชากรโลกกว่า 50% หรือคิดเป็นจำนวนกว่า 1 พันล้านคน ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ต่างก็พบเจอกับภาวะขาดวิตามินดี ซึ่งน่าแปลกที่ยังพบอาการนี้ในกลุ่มคนที่อาศัยในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แม้จะอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตรที่มีแดดจัดตลอดทั้งปี แต่พวกเขากลับขาดวิตามินดีกันซะอย่างนั้น

เพื่อไขข้อสงสัยถึงสิ่งที่เกิดขึ้น เราจึงถาม ดร. จูลีย์ หวัง คุณหมอผู้เชี่ยวชาญด้านธรรมชาติบำบัด  (NATUROPATHIC DOCTOR) ว่าเธอคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการขาดวิตามินดีที่ส่งผลต่อภาวะซึมเศร้าและสุขภาพจิต โดยการแพทย์ธรรมชาติบำบัดนั้นเกิดจากการผสมผสานระหว่างการแพทย์แผนปัจจุบันเข้ากับการวินิจฉัยเรื่องโภชนาการ ไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิต การเยียวยาและรักษาโดยใช้ธรรมชาติบำบัด

ทำไมคนในประเทศที่มีแสงแดดจัดตลอดปีจึงขาดวิตามินดี?

หลายคนคงรู้แล้วว่าแสงแดดนอกจากจะให้แสงสว่างและความอบอุ่น ก็ยังมอบวิตามินดีให้กับพวกเราด้วย แต่ว่าคุณอาจเสี่ยงที่จะได้รับวิตามินดีไม่เพียงพออยู่ดี นั่นก็เพราะเหตุผลดังต่อไปนี้

1. ได้รับแสงแดดไม่มากพอ: เหตุผลที่คุณไม่ได้รับรังสี UVB ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายผลิตวิตามินดี อาจมาจากการสวมใส่เสื้อผ้าที่มิดชิด และทาครีมกันแดดเพื่อปกป้องผิวหนังไม่ให้มีสีผิวที่คล้ำเข้มขึ้นยังไงล่ะ

2. ได้รับรังสี UVB ไม่มากพอ: อย่าเข้าใจผิดคิดไปว่าแสงแดดทุกช่วงเวลาจะช่วยให้ร่างกายสร้างวิตามินดีได้เหมือนกันหมด พูดกันแบบง่าย ๆ เลยก็คือ มีเพียงแสงแดดที่มาพร้อมรังสี UVB เท่านั้น ที่จะช่วยกระตุ้นให้ผิวของเราผลิตวิตามินดี เช่น แสงแดดในเมืองไทยช่วงเวลาตั้งแต่ 11.00-13.00 น. จะมีรังสี UVB สูงที่สุด ส่วนแสงแดดในตอนเช้าตรู่และบ่ายแก่ ๆ จะมีรังสี UVA เป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นรังสีที่ไม่ได้ก่อให้เกิดวิตามินดีแต่อย่างใด

วิตามินดีสำคัญต่อร่างกายและเกี่ยวข้องกับสุขภาพจิตอย่างไร?

มีงานวิจัยที่ระบุว่า วิตามินดีเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัสจากลำไส้เล็กได้ดีขึ้น จึงนับได้ว่าวิตามินดีคือปัจจัยหลักที่ทำให้ทั้งกระดูกและฟันมีพัฒนาการที่ดีขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อใดที่ระดับวิตามินดีลดลงก็จะส่งผลเสียต่อระบบภูมิกันของร่างกายคุณนั่นเอง

นอกจากประโยชน์ด้านร่างกายที่ได้พูดกันไปแล้ว วิตามินดียังมีบทบาทสำคัญในเรื่องสุขภาพจิตด้วย เพราะมีงานวิจัยที่น่าสนใจชิ้นหนึ่งเผยว่า ภายในสมองของคนเรามีตัวรับวิตามินดีที่ช่วยในเรื่องการควบคุมอารมณ์ ซึ่งมีความสัมพันธ์กันระหว่างภาวะซึมเศร้ากับการขาดวิตามิน

แต่นั่นก็ยังไม่ชัดเจนว่าการใช้วิตามินดีจะช่วยรักษาภาวะทางอารมณ์ได้ โดยงานวิจัยที่มีอยู่ในตอนนี้ยังขาดหลักฐานที่ช่วยสนับสนุนทฤษฎีดังกล่าว อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ยืนยันได้แน่นอนในตอนนี้ก็คือ วิตามินดีมีความสำคัญต่อร่างกายของเราอย่างแน่นอน

เรามาดูสิ่งที่น่าสนใจที่งานวิจัยได้ค้นพบและนำมาปรับใช้กันเถอะ

1. Pregnant Woman

มีงานวิจัยจำนวนหนึ่งที่แสดงให้เห็นว่า วิตามินดีมีความสัมพันธ์กับการตั้งครรภ์ เพราะช่วยเรื่องอาการซึมเศร้าระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอดได้

2. Adult

มีงานวิจัยบางชิ้นที่แสดงให้เห็นว่า ผู้ใหญ่ที่มีภาวะซึมเศร้าสามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการทานวิตามินดีเพียงอย่างเดียว หรือใช้ร่วมกับยากล่อมประสาท

3. Diabetes

มีงานวิจัยที่แสดงให้เห็นว่า วิตามินดีอาจช่วยลดภาวะซึมเศร้าและความวิตกกังวลในผู้หญิงที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2

4. Psychiatric

วิตามินดีมีความสามารถในการช่วยเรื่องโรคทางจิตเวชบางอย่าง เช่น โรคซึมเศร้า โรคสมาธิสั้น และโรคออทิสติกในเด็กและวัยรุ่น

เราจะหาวิตามินดีได้จากที่ไหนบ้าง?

พวกเราทุกคนควรรู้ไว้ว่าร่างกายไม่สามารถสร้างวิตามินดีได้ด้วยตัวเอง และต่อจากนี้จะเป็นวิธีที่ช่วยให้คุณมีระดับวิตามินดีในร่างกายเพิ่มมากขึ้น:

1. ออกไปรับแสงแดดโดยตรง (เช่น หน้า แขน และขา) สักสองถึงสามครั้งต่อสัปดาห์ เท่านี้ก็ช่วยได้แล้ว เพราะว่าตอนนี้ไม่มีคำแนะนำที่แน่ชัดว่าเราควรตากแดดเป็นเวลานานแค่ไหนเพื่อให้ได้รับวิตามินดีที่เพียงพอ แต่จากงานวิจัยส่วนใหญ่มักพูดคล้าย ๆ กันว่า หากออกไปโดนแดดสัก 13-20 นาที เป็นจำนวน 3 ครั้งต่อสัปดาห์ หรือทุกวันได้ก็ยิ่งดี

2. กินอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินดี เช่น น้ำมันตับปลา ปลาดาบ ปลาแซลมอล และไข่แดง รวมถึงเห็ดบางชนิดที่ชื่นชอบการรับแสงแดด เพราะทุกสิ่งที่บอกมาล้วนมีวิตามินดีเป็นจำนวนมากเลยทีเดียว

3. กินอาหารเสริมวิตามินดีที่มีให้เลือกหลากหลายแบบก็นับเป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับคนที่ไม่ชอบออกไปข้างนอกเหมือนกันนะ

   ถ้าคุณสงสัยว่าตัวเองอาจมีภาวะขาดวิตามินดี ให้รีบไปปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์โดยด่วน เพื่อที่จะได้ประเมินระดับวิตามินดีในร่างกาย ไปพร้อม ๆ กับหาทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับตัวเอง

References:

1. Charoenngam, N., & Holick, M. F. (2020). Immunologic Effects of Vitamin D on Human Health and Disease. Nutrients, 12(7), 2097. https://doi.org/10.3390/nu12072097
2. Föcker, M., Antel, J., Ring, S., Hahn, D., Kanal, Ö., Öztürk, D., Hebebrand, J., & Libuda, L. (2017). Vitamin D and mental health in children and adolescents. European child & adolescent psychiatry, 26(9), 1043–1066. https://doi.org/10.1007/s00787-017-0949-3
3. Holick, M.F. (2017). The vitamin D deficiency pandemic: Approaches for diagnosis, treatment and prevention. Rev Endocr Metab Disord, 18(2):153-165.
4. Miyake, Y., Tanaka, K., Okubo, H., Sasaki, S., & Arakawa, M. (2015). Dietary vitamin D intake and prevalence of depressive symptoms during pregnancy in Japan. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 31(1), 160–165. https://doi.org/10.1016/j.nut.2014.06.013
5. Nimitphong, H., & Holick, M. F. (2013). Vitamin D status and sun exposure in southeast Asia. Dermato-Endocrinology, 5(1), 34–37. https://doi.org/10.4161/derm.24054
6. Penckofer S, Byrn M, Adams W, et al. Vitamin D Supplementation Improves Mood in Women with Type 2 Diabetes. J Diabetes Res. 2017;2017:8232863. doi:10.1155/2017/8232863
7. Vaziri, F., Nasiri, S., Tavana, Z., Dabbaghmanesh, M. H., Sharif, F., & Jafari, P. (2016). A randomized controlled trial of vitamin D supplementation on perinatal depression: in Iranian pregnant mothers. BMC pregnancy and childbirth, 16, 239. https://doi.org/10.1186/s12884-016-1024-7

เริ่มต้นมีสุขภาพที่ดีได้แล้ววันนี้ด้วยแอปพลิเคชัน Pulse by Prudential

ดาวน์โหลดเลย

Pulse by Prudential รองรับการใช้งานบนระบบปฏิบัติการ iOS เวอร์ชัน 11.0 ขึ้นไป | Android เวอร์ชัน 7.0 ขึ้นไปเท่านั้น