แค่สังเกต responsive caregiving ก็มีประโยชน์กับเด็กมากกว่าที่คิด​

รู้หรือไม่? พ่อแม่หรือผู้ดูแลสามารถช่วยพัฒนาสมองเด็กได้มากกว่าที่คิดและเป็นวิธีที่ง่ายมาก ๆ แค่รู้จักสังเกตสิ่งที่เด็กพยายามสื่อสารออกมาและตอบสนองกับเด็กอย่างใส่ใจ โดยเฉพาะในช่วง 3 ขวบแรก สมองของลูกน้อยจะพัฒนาเร็วกว่าช่วงเวลาอื่นๆ ในชีวิต ในช่วงนี้จึงเป็นช่วงเวลาสำคัญในการที่พ่อแม่หรือผู้ดูแลจะเร่งสร้างสมองของลูกก่อนถึงวัยหัดพูดได้​

​

การตอบสนองอย่างใส่ใจหรือ Responsive Caregiving ดีอย่างไร​

ทุกปฏิสัมพันธ์ที่คุณมีกับลูก การมองตา น้ำเสียง การกอด การพูด การสอน คือการสื่อสารรูปแบบหนึ่งที่เป็นการส่งข้อความถึงลูกให้เขารับรู้และตีความ เกิดเป็นการเรียนรู้ได้ วิธีที่คุณใช้สื่อสารกับลูกไม่เพียงแต่สอนให้เขาเรียนรู้ถึงวิธีสื่อสารกับผู้อื่น แต่ยังเป็นตัวกำหนดพัฒนาการทางอารมณ์เมื่อลูกโตขึ้น ต่อยอดพัฒนาการสมอง เสริมสร้างความมั่นใจและวิธีการสร้างความสัมพันธ์ในชีวิตข้างหน้ากับผู้อื่นอีกด้วย​

​

เด็กจะเติบโตได้ดีเมื่อพวกเขาได้รับความรัก การตอบสนองและการดูแลอย่างเอาใจใส่ การตอบสนองอย่างใส่ใจ เป็นวิธีการง่าย ๆ ในการสร้างความผูกพัน ที่คุณสามารถทำได้ทุกวัน ด้วย 3 วิธีการสำคัญ ดังนี้​

1. วิธีการสื่อสารกับลูกเชิงบวก มีสองรูปแบบ คือ การสื่อสารแบบใช้คำพูด และการสื่อสารแบบไม่ใช้คำพูด ไม่ว่าจะเป็นการสื่อสารแบบใดก็ตามจะต้องเกิดจากการฟังอย่างตั้งใจช่วยให้เด็ก ๆ รู้สึกว่ามีคนได้ยินและเข้าใจพวกเขา การยิ้มให้กำลังใจและการพยักหน้า แสดงให้เห็นว่าคุณสนใจสิ่งที่ลูกพูดและใส่ใจจริงๆ​

2. สังเกตสัญญาณต่างๆ ที่ลูกส่งมาและตอบสนองกลับไปอย่างใส่ใจ(Serve & Return) เมื่อลูกของคุณร้องไห้ ทำท่าทางบางอย่างหรือพูดอ้อแอ้ คุณควรตอบสนองกลับต่อสิ่งนั้นด้วยการสบตา ถามไถ่ ถามคำถามกลับเช่น “นี่อะไรนะ” “หนูรู้สึกอย่างไร” “ท้องร้องหรอจ๊ะ หนูหิวไหม” และ “สิ่งนั้นเป็นยังไงนะ” ขึ้นอยู่กับลูกส่งสัญญาณมาหาคุณอย่างไร สิ่งนี้ช่วยให้ลูกพัฒนาทักษะการสื่อสารของตนเอง คิดต่อยอด อธิบายความรู้สึกและสื่อสารกลับมาหาคุณได้​

3. การเล่นด้วยกัน
   การเล่นด้วยกันกับลูกแสดงให้เขาเห็นว่าตนเองมีคุณค่าและการอยู่ด้วยกันก็เป็นเรื่องสนุกสนาน พ่อแม่หรือผู้ดูแลควรให้ความสนใจกับลูกอย่างเต็มที่ในเวลาที่เล่นด้วยกัน ไม่จำเป็นว่าจะต้องมีเวลามากๆ แต่ให้ใช้เวลาที่มีอย่างมีคุณค่าและเต็มที่มากที่สุด และทำความเข้าใจ สนุกกับการมองโลกจากมุมมองของเด็กไปกับเขา รู้ไหมว่าในช่วงเวลาที่คุณสนุกสนานและหัวเราะไปด้วยกันกับลูก ร่างกายของคุณจะหลั่งฮอร์โมนแห่งความสุขออกมา ซึ่งจะช่วยให้ทั้งคุณและลูกรู้สึกมีความสุข มีความสัมพันธ์ที่ดีมากๆ ในขณะเดียวกันก็สอนลูกให้มีวินัยเห็นคุณค่าของๆ ตนเองได้ ด้วยการเล่นแล้วสอนเขาเก็บของเล่นเข้าที่ ทำให้ดูเป็นตัวอย่าง​

​

สิ่งสำคัญที่สุดในการพัฒนาลูกในวัยนี้นั้น ไม่ว่าจะเป็นวิธีการใด ก็คือการแสดงออกให้ลูกน้อยเห็นว่าคุณห่วงใย ใส่ใจและมีการตอบสนองต่อความต้องการ อารมณ์ และสิ่งต่าง ๆ กับเขา พวกเขารับรู้ได้ว่าคุณใส่ใจ เท่านี้ก็สามารถช่วยพัฒนาสมองของลูกได้มากกว่าที่คุณคิด